Bureau Europa - Maastricht

Architectuur, cultuur en geschiedenis

In 2025 bestaat de wijk Céramique in Maastricht 25 jaar. Wat ooit het terrein van de Sphinxfabriek was, is nu een levendige woon- en werkwijk vol unieke gebouwen, ontworpen door architecten uit binnen- en buitenland, onder leiding van architect Jo Coenen. De bijdrage van fotograaf Sarina Uilenberg was een fotoexpositie: portretten en verhalen van 25 verschillende bewoners, met telkens één van de gebouwen op de achtergrond. Op die manier ontstaat een dubbelportret van de wijk. Bij Bureau Europa toont zij nu een selectie van die portretten.

Deze expositie is een ode aan de plekken waar Maastricht zindert van muziek, waar jongerencultuur, creativiteit, identiteit, taal en geluid samenkomen. Van de Kombi tot Berchmans, van de Bochel tot het Landbouwbelang, en van kraakpanden tot De Muziekgieterij: dit zijn de broedplaatsen waar generaties jongeren de stad een muzikaal gezicht gaven – soms rauw, vaak grensverleggend, altijd vol energie en liefde voor muziek.

Hoe 10 vrouwelijke stedenbouwkundigen de moderne wereld vormgaven. De tentoonstelling Big Plans. 10 women urbanists shape the modern world toont levens en werken van tien vrouwelijke stedenbouwers uit de twintigste eeuw: Luz Amorocho, Catherine Bauer, Eulie Chowdhury, Jane Drew, Renée Gailhoustet, Blanche Lemco van Ginkel, Carmen Portinho, Flora Ruchat-Roncati, Jaqueline Tyrwhitt en Beverly Willis. Zo langzamerhand raken we al wat gewend aan de namen van vrouwelijke architecten, maar de vrouwelijke stedenbouwkundigen van de 20e eeuw vormen nog een relatief onbekende groep. Juist in het ontwerp op de grote schaal herkenden zij een emancipatoire kracht. In modernistische stedenbouw zagen zij kansen om vorm te geven aan een samenleving die de uitdagingen van verstedelijking, industrialisatie en dekolonisatie het hoofd wilde bieden en tegelijk de omstandigheden van vrouwen, mensen met lagere inkomens en andere gemarginaliseerde groepen kon verbeteren. Een interessant aspect is ook het collectief auteurschap dat we in hun werk terug zien. Samenwerking – als koppel, als collectief, binnen organisaties, tijdschriften of bijvoorbeeld het onderwijs – kwam veel voor en zorgde voor een bundeling van krachten, inzichten en perspectieven ingezet voor projecten over de hele wereld. Deze vrouwen planden niet alleen hele regio's, steden en wijken, maar hielden zich ook bezig met wetgeving, ontwikkelden computerprogramma's en verzorgden publicaties op het gebied van stedenbouw en ontwerp. Door de aandacht te richten op het werk van deze vooruitstrevende vrouwen, wordt er een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de geschiedschrijving van de stedenbouwkunde in de 20e eeuw. Wat het werk van deze vrouwelijke stedenbouwkundigen verbindt is het geloof in de emanciperende kracht van stedenbouw. Kracht voor alle bewoners, rangen en standen in de samenleving.