Japanmuseum SieboldHuis - Leiden

Een multimediale vertelling Aan de hand van fotografie, film, bijzondere druktechnieken ( gyotaku en fotopolymeer etsen), opgezette dieren, archiefbeeld en tekeningen van de Japanse kunstenaar Niwa Yuta neemt López bezoekers mee op een unieke reis. Deze reis wordt in de tentoonstelling verbeeld aan de hand van vier aktes (ruimtes): de ontmoeting, de zoektocht, obsessie en de magie van verbeelding. De laatste akte bestaat uit de 33 minuten durende film ‘de Schildpad en de Monnik’, welke wordt getoond in het museum. Anaïs López Anaïs López (https://anaislopez.nl/) is een geboren verhalenverteller die met haar foto- en multimedia-projecten de kijker meeneemt in een vaak fabelachtige wereld die ongelofelijk lijkt, maar dichter bij de waarheid blijkt dan je op het eerste gezicht denkt. Haar voorgaande project 'De Migrant' werd genomineerd voor een Gouden Kalf (Nederlands Film Festival) en won twee andere prestigieuze prijzen: The Directors Guild Award voor beste digital storytelling en de Zilveren Camera award voor beste storytelling.

Vanaf 19 september toont Japanmuseum SieboldHuis in de Panoramakamer een nieuwe selectie netsuke, met als thema ‘mens en natuur’. Deze 18e- en 19e-eeuwse miniatuursnijwerken laten zien hoe mens en dier in fabels, oude verhalen en het taoïsme vaak nauw met elkaar verbonden waren. De presentatie toont 31 werken uit de prachtige schenking van 280 netsuke (gordelknopen) van mevrouw E.Y. de Koster en mevrouw G. Zellentin. De schenking bestaat uit een uitzonderlijke verzameling van authentieke snijkunst: van planten en dieren tot boeddhistische en taoïstische godheden, en van ambachtslui en Hollanders tot figuren uit de Japanse en Chinese literatuur. Deze schenking maakt nu het grootste deel uit van de SieboldHuis netsuke-collectie. In de Edo-periode (1603-1868) droegen de mensen kimono’s. Deze hebben geen zakken, dus waar konden zij hun spullen laten? De oplossing was een netsuke (gordelknoop): men bond zijn attributen vast aan koorden, haalde die vervolgens over de brede stoffen ceintuur (obi) heen en knoopte ze tot slot vast aan de netsuke. Hoewel ze oorspronkelijk bedoeld waren als simpele, praktische voorwerpen, groeiden ze al snel uit tot modeobjecten. Ook tonen we een prachtige foto van de Nederlandse fotografe Charlotte Dumas: het meisje Yuzu te zien op haar paard Urara, een inheemse Japanse paardensoort. Deze foto was in 2018 te zien in haar tentoonstelling Het Paard in de Kalebas in het SieboldHuis en is door haar aan ons geschonken.

Shin Hanga: de hergeboorte van de Japanse prentkunst Aan het begin van de 20e eeuw leek het doek gevallen voor de traditionele Japanse prentkunst ( ukiyo-e ). Fotografie en lithografie wonnen terrein en de klassieke technieken dreigden in vergetelheid te raken. Echter, dankzij de inspanningen van uitgever Watanabe Shōzaburō herrees de prentkunst in een nieuwe, eigentijdse vorm: Shin Hanga – letterlijk ‘nieuwe prenten’. In deze beweging werkten kunstenaars, bloksnijders, drukkers en uitgevers intensief samen om prenten van hoog niveau te creëren, waarin traditie én moderniteit samenkwamen . Meester van het landschap Kawase Hasui (1883-1957) begon laat aan zijn kunstenaarscarrière. Pas op 35-jarige leeftijd verschenen zijn eerste prenten. Zijn landschapsprenten zijn het resultaat van uitgebreide schetsreizen door Japan. Terwijl zijn voorgangers beroemde locaties vastlegden, koos Hasui vaak voor intieme, serene taferelen. Hiermee bracht hij onbekende plaatsen – naar zijn mening het échte Japan – aan het licht. Dit bleek een succes; zijn prenten werden enthousiast verzameld, zowel in Japan als in Amerika.